irpmedya @ gmail.com

Enfeksiyöz mononükleoz (EMN), Epstein-Barr virüsünün (EBV) neden olduğu, genellikle kendini sınırlayan klinik bir tablodur. EBV enfeksiyonları tüm dünyada yaygın olarak görülmektedir. ´ Gelişmekte olan ülkelerde 2 yaşın üzerindeki çocuklarda seropozitiflik %90 iken, gelişmiş toplumlarda bu oran %25-50 arasında değişmektedir. Erişkin yaşta ise tüm toplumlarda, % 90-95 oranında seropozitiflik saptanmaktadır. Primer EBV enfeksiyonu, küçük yaşlarda genellikle asemptomatik geçirilir ancak yaş ilerledikçe semptomatik seyretme olasılığı artar. Her iki cinste ve yılın her mevsiminde eşit sıklıkla görülür, ancak öğrenciler arasında yapılan çalışmalarda ilkbahar ve sonbaharda daha fazla görüldüğü saptanmıştır. İnsandan insana orofarenks salgısıyla öpüşme, gıda paylaşma gibi yakın temasla, nadiren de hava yolu ile bulaşır. İlk olarak orofarinksteki lenfoepitelyal hücrelere, B lenfositlere ve özellikle tonsillere yerleşerek burada persistan enfeksiyona neden olur . Hastaların doktora en sık başvuru nedeni boğaz ağrısı (7-10 gün) ve düşmeyen ateştir. (10-14 gün ) En sık klinik bulgular ise genellikle ateş, eksudatif tonsillit ve lenfadenopatidir . Bunun dışında hastalarda halsizlik, karın ağrısı, yutma güçlüğü, gözlerde ödem, makülopapüler döküntü gibi şikayetleri de olabilir. Makülopapüler döküntü çok sık görülen bir bulgu olmamakla birlikte bazı yayınlarda %3-19 oranında görülebildiği ve özellikle ampisilin grubu antibiyotik kullanımı sonrası bu oranın daha da arttığı belirtilmiştir . Çok nadir boğazdaki lenfoid doku proliferasyonu ve lenfadenopatilerin solunum yoluna baskı yapması sonucu solunum sıkıntısı gibi komplikasyonlara da neden olabilir .

EMN’li hastaların çoğu, genellikle 2-3 haftada kendiliğinden iyileşir.

Özgül tedavisi yoktur. Tedavinin temel dayanağı destekleyici bakımdır. ´Tedavi semptomatik olup istirahat ve bol sıvı önerilir. Analjezik-antipiretik olarak parasetamol, ibuprofen veya nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar verilebilir. Spesifik antiviral tedavisi yoktur, antibiyotik verilmemelidir (deri döküntüleri gelişebilir).