Mide fıtığı, midenin bir kısmının yemek borusu ile mide arasındaki açıklıktan (hiatus) geçerek göğüs boşluğuna doğru yer değiştirmesi durumudur. Bu durum, karın ve göğüs boşluğunu ayıran diyafram kasındaki bir zayıflık veya açıklığın genişlemesi sonucu meydana gelir.
Mide Fıtığı Neden Oluşur?
Mide fıtığının kesin nedeni her zaman belirlenemese de, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
* Doğuştan gelen zayıflık: Bazı kişilerde diyafram kası doğuştan zayıf olabilir.
* Yaşlanma: Yaşla birlikte diyafram kası zayıflayabilir.
* Obezite: Aşırı kilolu olmak karın içi basıncı artırarak mide fıtığı riskini yükseltir.
* Hamilelik: Hamilelik sırasında karın içi basıncın artması mide fıtığına yol açabilir.
* Kronik öksürük: Sürekli öksürmek karın içi basıncı artırarak mide fıtığına neden olabilir.
* Ağır kaldırma: Ağır yük kaldırmak karın içi basıncı artırarak mide fıtığı riskini artırabilir.
Kimlerde Sık Görülür?
Mide fıtığı her yaşta görülebilmekle birlikte, 50 yaş üstü kişilerde daha sık görülür. Obez kişiler, hamileler ve kronik öksürüğü olanlar da risk altındadır.
Mide Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Mide fıtığının en sık görülen belirtileri şunlardır:
* Mide ekşimesi ve yanma: Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşur.
* Göğüs ağrısı: Özellikle yemeklerden sonra veya yatarken hissedilir.
* Yutma güçlüğü: Yemek borusunun daralması veya iltihaplanması sonucu ortaya çıkabilir.
* Regürjitasyon: Mide içeriğinin ağza geri gelmesi.
* Kronik öksürük: Mide asidinin solunum yollarına kaçması sonucu oluşabilir.
* Ses kısıklığı: Mide asidinin ses tellerini tahriş etmesi sonucu ortaya çıkabilir.
* Bulantı ve kusma: Özellikle yemeklerden sonra görülebilir.
* Karın ağrısı: Mide fıtığının neden olduğu bir diğer belirtidir.
Mide Fıtığında Nelere Dikkat Edilmeli?
Mide fıtığı olan kişilerin aşağıdaki noktalara dikkat etmeleri önemlidir:
* Beslenme: Yağlı, baharatlı ve asitli yiyeceklerden kaçınılmalı, öğünler sık ve küçük porsiyonlar halinde yenmelidir.
* Kilo kontrolü: Fazla kilolar verilmeli, ideal kiloda kalınmalıdır.
* Sigara ve alkol: Sigara ve alkol tüketimi bırakılmalıdır.
* Uyku pozisyonu: Yüksek yastıkta yatılmalı, baş ve gövde hafif yukarıda tutulmalıdır.
* Ağır kaldırma: Ağır yük kaldırmaktan kaçınılmalıdır.
* Doktora başvurmak: Belirtiler şiddetliyse veya geçmiyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Mide Fıtığı Diyeti Nasıl Olmalı?
Mide fıtığı olan kişilerin beslenmesine dikkat etmeleri, belirtileri kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir. Aşağıdaki önerilere uyulması faydalı olacaktır:
* Sık sık, küçük öğünler tüketin: Mideyi aşırı doldurmak yerine, gün içinde daha sık ve küçük öğünler yemek önemlidir.
* Yağlı ve kızartılmış yiyeceklerden kaçının: Bu tür yiyecekler mide asidini artırarak belirtileri kötüleştirebilir.
* Baharatlı ve acı yiyeceklerden uzak durun: Baharatlı ve acı yiyecekler mide mukozasını tahriş edebilir.
* Asitli yiyecek ve içeceklerden kaçının: Domates, narenciye meyveleri, kahve ve alkol gibi asitli ürünler mide ekşimesini artırabilir.
* Lifli gıdalar tüketin: Sebzeler, meyveler ve tam tahıllar gibi lifli gıdalar sindirime yardımcı olur ve mide asidini dengeler.
* Yeterli su için: Bol su içmek sindirimi kolaylaştırır ve mide asidini seyreltir.
* Yatmadan 2-3 saat önce yemek yemeyi bırakın: Yatmadan önce yemek yemek mide asidinin yemek borusuna kaçma riskini artırır.
Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Mide fıtığı tedavi edilmezse, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
* Reflü özofajit: Mide asidinin yemek borusunu tahriş etmesi sonucu iltihaplanma.
* Barrett özofagusu: Yemek borusunda kanser riskini artıran değişiklikler.
* Yemek borusu darlığı: Yemek borusunun iltihaplanması sonucu daralması.
* Mide kanaması: Mide fıtığının neden olduğu yaralar sonucu kanama.
Mide Fıtığı Tedavisi Nasıldır?
Mide fıtığı tedavisi, belirtilerin şiddetine ve hastanın durumuna göre değişir. Tedavi yöntemleri şunlardır:
* Yaşam tarzı değişiklikleri: Beslenme düzenine dikkat etmek, kilo vermek, sigara ve alkolü bırakmak gibi değişiklikler belirtileri hafifletebilir.
* İlaç tedavisi: Mide asidini azaltan veya nötralize eden ilaçlar (antiasitler, proton pompa inhibitörleri) kullanılabilir.
* Cerrahi tedavi: Nadiren, ilaç tedavisine yanıt vermeyen veya ciddi komplikasyonlara neden olan durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Mide fıtığı hakkında daha fazla bilgi almak ve tedavi seçeneklerini öğrenmek için bir doktora danışmanız önemlidir.