ekremalfatli @ denetimmerkezi.com

Sevgili Manşet16 okuyucuları;

Yazıma bir uyarı ile başlamak istiyorum. Fiziki mesafeyi koruyacağız, kurallara uyacağız. Ancak inancımızın ve kültürümüzün gereği (bu dönemde) sosyal yakınlığımızı daha da artıracağız.

Yazımın hazırladığım şu anlarda Kestel, Yenişehir ve Bursa’mızın diğer köşelerinde yaşanan sel felaketinde Dudaklı köyünde altı kardeşimizi kaybettiğimizi üzüntü ile öğrenmiş oldum. Maddi kayıpları devletimiz ve milletimiz her zaman olduğu gibi telefi edecektir. Ancak kaybettiğimiz kardeşlerimizin yerini hiçbir şey dolduramayacak maalesef. Öncelikle ailelerine ve milletimize başsağlığı diliyorum. Mekânları cennet olsun İnşallah.

Ayrıca Kahraman Mehmetçiğimizin ve güvenlik güçlerimizin terör örgütleri ile içte ve dışta yapmış oldukları şanlı mücadele devam ediyor. Maalesef oralardan da şehit haberleri geliyor. Milletimizin başı sağolsun, şehitlerimizin istirahatgâhının cennet olduğundan zerre kadar şüphemiz yok.

Şu ana kadar yaşanan tecrübe Covid 19 belasının bir süre daha devam edeceğini göstermektedir. Bize düşen “önce ben kurallara uyacağım” anlayışı ile Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun önerilerine harfiyen uymaktır. Rehavete kapılmayalım. Çok daha hassas ve daha dikkatli özenli olmak zorundayız ki, bu beladan tamamen kurtulalım. Hem kendimizi hem de yakınlarımızı üzmeyelim.

Yeni normalde” diye adlandırdıkları (bu kavramı kabul etmiyoruz) salgın sonrası dönemdesağlığımız kadar ekonomiye de özen göstermeliyiz.

Ekonominin çarkları dönerse, üretirsek, satarsak, kazancımız olursa, tüketebiliriz ve hayatta kalabiliriz. Bu dönemde mali mevzuatlarda çok ciddi değişiklikler yaşandı.Son günlerimizin ana konusu, düşük faizli banka kredileri ve birtakım destekler olsa da, günün sonunda alınan borçları ödeyecek olanlar yine bu borçlanmayı yapanlar olacaktır. Salgın sürecinde daha önceki yazılarımda belirttiğim gibi çok fazla sayıda kanuni düzenlemeler yapılmıştır. 05.12.2019 tarihli 7194 Sayılı Dijital hizmet vergisi ile bazı kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması hakkında kanun yürürlüğe girmiştir. Bu kanun ile ilgili detaylı 311 seri nolu Gelir Vergisi tebliği 27.05.2020 tarihinde 31137 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Bu mevzuatı takip eden ve uygulayan hem Mali Müşavirlerimiz hem de Yeminli Mali Müşavirlerimiz çok özverili bir çalışma içerisine girmek zorunda kaldılar.

BİNEK OTOMOBİLLERİN GİDERLERİ VE AMORTİSMANLARININ VERGİ MATRAHINDAN İNDİRİLMESİNE DAİR GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ DÜZENLEMELERİ İLE OLDUKÇA KARMAŞIK OLAN KONU AÇIKLIĞA KAVUŞTURULMUŞ OLUP, BU KONUDA MÜKELLEFLERİN HATA YAPMA OLASILIĞI BULUNMAKTADIR.

GVK’nun ticari kazancın tespitinde dikkate alınabilecek giderleri düzenleyen 40. maddesi ile serbest meslek kazancının tespitinde dikkate alınabilecek giderlerin düzenlendiği 68. maddesinde yapılan değişiklikler uyarınca faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması ve çeşitli şekilde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otoların gerek alımında yüklenilen KDV ve ÖTV’ne dair gerekse binek otoların masrafları ile amortismanlarına dair bazı gider kısıtlamaları getirilmiştir.

311 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile “Binek Otomobillerin Giderleri ve Amortismanlarının Vergi Matrahından İndirilmesine” ilişkin usul ve esaslar hakkında açıklamalar yapılmıştır.

Binek Otomobil Tanımı

Kanun maddesinde yer alan binek otomobil ifadesinden Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 pozisyonunda yer alan motorlu taşıtların anlaşılması gerekmektedir.

Ambulanslar, mahkûm taşımaya mahsus arabalar, para arabaları, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçla yapılmış motorlu taşıtlar, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilme zorunluluğu bulunmayan ve sadece havalimanı apron bölgesi gibi belli alanlarda kullanılan taşıtlar 87.03 pozisyonunda yer almakla birlikte binek otomobil kapsamında değerlendirilmeyecektir.

1+1, 1+3, 1+4 veya 1+7 koltuklu, şoför ve öndeki yolcunun arkasındaki kısımda emniyet kemerleri veya emniyet kemeri montajı için tertibat, koltuk ve emniyet ekipmanı montajı için sabit tertibat, aracın iç kısmının her tarafında, araçların yolcu bölümlerinde yer alan konfor özellikleri ve iç döşemeleri (örneğin: yer kaplamaları, havalandırma, iç aydınlatma, küllükler), iki yan panel boyunca arka camları bulunan (en arkada yük bölümünün sağ ve sol taraflarında cam bulunsun bulunmasın); şoför ve öndeki yolcuların bölümü ile insan veya eşya taşınması için kullanılan arka bölüm arasında sabit bir panel veya bariyer bulunmayan kapalı kasa motorlu taşıtlar 87.03 pozisyonunda yer almakta olup, binek otomobiller bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Bu bağlamda binek otomobiller, 87.03 pozisyonunda tanımlanan binek otomobiller ile esas itibarıyla insan taşımak üzere imal edilmiş (87.02 pozisyonuna girenler hariç) (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dâhil) hem insan hem eşya taşıyabilen motorlu araçlar gibi çok amaçlı araçları kapsamaktadır.

Binek Otomobillere İlişkin Kiralama Giderleri

2020 yılı için araç bazında K.D.V. hariç 5.500 TL’nı aşan kira tutarı KKEG olacaktır

5.500 TL kira sınırını aşan ve KKEG olan kira tutarına isabet eden KDV indirim konusu yapılamayacaktır

Serbest meslek mükellefiyetinde peşin ödenen kira bedelleri

Konuya dair tebliğde aşağıdaki örnek verilmiştir.

Örnek: Avukatlık faaliyetinden dolayı serbest meslek kazancı yönünden mükellefiyeti bulunan Bay (D) faaliyetinde kullanmak üzere 1.6.2020 tarihinde aylık kira bedeli 6.000 TL olan bir adet binek otomobili kiralamış ve bir yıllık kira bedeli olan 72.000 TL’nı peşin ödemiştir.

Bay (D), kiraladığı binek otomobili için ödediği aylık 6.000 TL’lık kira bedelinin 5.500 TL’sını serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan gider olarak indirim konusu yapabilecek olup, bu tutarı aşan 500 TL’nı ise gider olarak dikkate alamayacaktır.

Ayrıca, Bay (D), kiraladığı binek otomobiline ilişkin bir yıllık kira bedelini peşin olarak ödediğinden, söz konusu kira bedelinin indirim konusu yapılabilecek olan (5.500 x 12 =) 66.000 TL’sını 2020 yılı kazancının tespitinde indirim konusu yapabilecektir.

01.01.2020 tarihi öncesinde başlamış kiralama sözleşmelerinde gider kısıtlaması

01.01.2020 tarihinden önce başlayıp Kanun, düzenlemelerin yürürlük tarihinden sonrasını da kapsayan kiralamalarda, yürürlük tarihinden sonrasına tekabül eden kira bedelleri gider kısıtlamasına tabi olacaktır.

Gider olarak dikkate alınabilecek azami kiralama bedelinin tespitinde, kiralama döneminin tekabül ettiği yıl için belirlenen tutar dikkate alınacaktır.

***Binek Otomobillere İlişkin İktisap Giderleri

Binek oto iktisabında gider yazılabilecek KDV ve ÖTV toplamı

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillerin iktisabına ilişkin ÖTV ve KDV toplamının 2020 yılı için en fazla 140.000 Türk lirasına kadarlık kısmı ticari veya mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Binek Otomobillere İlişkin Tamir, Bakım, Yakıt Ve Benzeri Cari Giderler

Binek oto giderlerinin 01.01.2020 tarihinden itibaren %30’u KKEG olacaktır.Kanunen kabul edilen gider %70 ile sınırlı olmaktadır.

Finansal kiralama faiz giderleri

Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin, finansal kiralama konusu binek otomobillerin “Haklar” hesabında aktife alındığı dönemi izleyen dönemler için yapılan faiz giderlerinin mükellefler tarafından tercihen doğrudan gider olarak dikkate alınmak istenmesi halinde, bu giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

01.01.2020 tarihinden önce iktisap edilen binek otolarda gider kısıtlaması

01.01.2020 tarihinden önce iktisap edilen veya kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin Kanunun yürürlük tarihinden sonrasına tekabül eden giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

***Binek Otomobillere İlişkin Amortisman Giderleri

Gider yazılabilecek amortisman tutarı

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere,

ÖTV ve KDV hariç ilk iktisap bedeli 2020 yılı için 160.000 TL,Tercihen söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiğiveya binek otomobilin ikinciel olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı2020 yılı için300.000 TL’nı

aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabeteden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkatealınabilecektir.

Binek otomobillere ilişkin gider olarak dikkate alınabilecek amortismana esas bedelin tespitinde, binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutardikkate alınacaktır.

***Binek otolarda kıst amortisman uygulamasında aktife alınan yılda gider yazılmayan bakiye bedelin amortisman gideri kısıtlamasında nasıl bir işleme tabi olacağı

Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılan ve amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değerleri (binek otolarda kıst amortisman uygulamasında ilk yıl ayrılmayan/kayıtlaragider olarak alınmayan değer), itfa süresinin son yılında tamamen yok edilebilen binekotomobiller için aktife alınan yılda gider konusu yapılamayan amortisman bedellerinintamamı, itfa süresinin son yılında amortismana esas bedel uygulamasından bağımsız olarak safikazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Gider yazılacak sınırı aşan amortisman tutarı kayıtlara KKEG olarak alınabilecektir

Mükelleflerin aktiflerinde yer alan binek otomobiller için amortismana esas bedelden daha fazla tutar üzerinden amortisman ayırmaları halinde, genel hükümlere göre ayrılan amortisman tutarı ile amortismana esas bedel üzerinden ayrılan amortisman tutarı arasındaki fark, kanunen kabul edilmeyen gider sayılarak, o yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi kazancına ilave edilecektir.

KKEG olarak kayıtlara alınan amortisman tutarı, binek otonun satıldığı tarihte beyanname üzerinden “Diğer indirim” olarak dikkate alınabilecektir.Bu uygulama uzun zamandır meslek mensuplarının pek de tercih etmediği bir uygulamadır.

Mükellefler hesapladıkları amortisman giderinin, yukarıda yer verilen örneklere uygun şekilde gider yazılabilecek kısmını vergiye tabi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alabilecek, yasal haddi aşan kısmı ise kayıtlarına KKEG olarak alabilecektir.

Söz konusu binek otomobillerinin mükellefler tarafından satışı halinde ise ilgili yıllardaKKEGolarak kazanca ilave olunan tutarların toplamı mükelleflercevergiye tabi olmayan gelirolarakdikkate alınacak ve bu tutar, gelir veya kurumlar beyannamesinde “Diğer İndirimler” satırında gösterilmek suretiyle kazanç üzerinden indirim konusu yapılabilecektir.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN TARİH 07-12-2019

07.12.2019 – 31.12.2019 tarihleri arasında iktisap edilen binek otolarda uygulama

Amortismanlara ilişkin gider kısıtlaması 7194 sayılı Kanunun yayınlandığı 07.12.2019 tarihinden itibaren iktisap edilen binek otomobillere uygulanacak olup, bu tarih ile 2019 yılı sonuna kadar iktisap edilenler için müteakip vergilendirme dönemlerinde(2020 ve izleyen yıllarda) gider olarak dikkate alınabilecek amortismana esas bedel; ÖTV ve KDV hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirası, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasıdır.

Ancak, 07.12.2019–31.12.2019tarih aralığında iktisap edilen binek otomobiller için2019yılındaamortisman gideri kısıtlaması söz konusu olmayacak, bu otomobiller için ayrılanamortismanlar Kanunun yayımı tarihinden önceki hükümlere göre gider olarak indirim konusu yapılabilecektir. 2020 yılı başta olmak üzere müteakip yıllarda ise söz konusu binek otomobiller amortisman gider kısıtlamasına tabi olacak, amortismana esas bedelin tespitinde 2019 yılı için belirlenen tutar dikkate alınacaktır.

07.12.2019 tarihince önce iktisap edilen binek otolarda amortisman uygulaması

07.12.2019 tarihinden önce iktisap edilmiş binek otomobillerde ise amortisman, değişiklik öncesi hükümlere göre gider yazılabilecektir.

Konu oldukça önemli olup, hata yapmama ve idare ile karşı karşıya kalıp cezalı duruma düşmeme adına dikkat edilmesinde fayda görmekteyim.

Sağlık ile kalın İnşallah.

Ekrem ALFATLI

Yeminli Mali Müşavir

E posta:denetimmerkezi.com

Twiter : @AlfatlEkrem